Sabado, Disyembre 31, 2011

Kathaga: Mula sa ideya patungo sa mga imahe ng mga salita

Syempre babati muna ako, maraming salamat at kahit papaano napaunlakan ko ang iyong matang basahin ang artikulong ito. Hindi lahat ng taong nabubuhay sa earth ay babasahin ito at may tsansa makabasa nito. Biruin mo ilang tao lang ang marunong at maalam sa paggamit ng computer. Hindi lahat ay nananaliksik gamit ang computer. At mas lalong lalo na hindi lahat nais magbasa ng blog. Dagdag pa na lalong lalo pa na wikang Filipino ang gamit kong wika mas lalong lumiit ang tsansa na basahin mo pa ito kapag di mo naiintindihan ang wikang Filipino. Mas liliit pa ang tsansa mo na basahin ito kung di kita napukaw sa aking pamagat at di ka naganyak (motivated) sa aking nais iparating na, ‘Hoy basahin mo naman ito’. Pero malaki ang tsansa mo na matuto kahit papano sa aking mga isusulat. 

Oh tama na ang intro eto na talaga. Di ko popormalan ang pagsusulat kasi nananiniwala akong hindi naman sa pagiging pormal mo mararating ang lahat ng mga bagay, may kanya kanyang paraan para makarating ito sa isipan ng mga taong nais mong  pagparatingan. Ang pinagkaiba nga lang, ito ang ginamit kong paraan no choice ka kasi ako ang nagsulat at nagbabasa ka lang. Tama?

Pero ano nga ba ang esensya nitong artikulo o sulating ito. Wala naming salitang kathaga. Yan ah inamin ko na wala yan sa diksyunaryo o sa kung ano ano mang babasahin na nais mong tuklasin ang salitang yan. Actually mema lang yan. Memasabeng pamagat este memalagay lang. Pero seryoso ito na talaga, kung bakit kathaga.
Unang una kong ipapaunawa sayo aking mambabasa na ang isang katangian ng wika ay –ito ay Malaya.


Ayon nga rin sa isang dalubguro sa Pamantasang Normal ng Pilipinas na si Prop. Patrocinio Villafuerte, kung gusto mong lumikha ng salita ito ang mga paraan. Una syempre lilikha ka, ikaw mismo ang gagawa ng salita mula sa malikot mong pag-iisip. Sumunod naman ay syempre lumikha ka na di ba, eh di gamitin mo. Ano pang silbi ng paglikha mo kung di mo gagamitin at syempre di papahuli ang pagpapublish nito o ang paggamit ng salitang nilikha mo gamit ang konteksto ng panulat.

Samakatuwid, yan din ang karaniwang kulturang nakikita natin kung bakit nagiging popular ang isang salita na out of nowhere sa ating isipan. Ganyan din naman nabuo ang mga rejister ng wika di ba? Pero yan lamang ang etimolohikal na pagpapaliwanag kung paano nabubuo ang isang salita. Ayon sa aking naging basehan.
Actually yan ang pormal na introduksyon ng aking sulatin o blog. Ano nga ba ang salitang ‘kathaga’? Tapos ko ng ipaliwanag kung paano ako dadahilan kung sakasakaling batuhin ako ng batikos kung bakit mema ako sa salitang yan. Ngayon naman ipaliliwanag ko na kung ano nga ba ang salitang kathaga. Ang salitang ito ay parang ‘gogeta’ ng Dragon Ball Z, parang tubig na pinagsamang element na karbon at oxygen. Ibig sabihin fusion o pinagsanib na salita ito.

Ang salitang kathagawa ay pinagsamang katha+kataga+gawa. Libre lang naman ang pagsasanib ng mga salita dahil babalikan ko ang isang katangian ng wika –ang wika ay Malaya. Wag  mo ng subuking tanungin kung bakit yan ang salita na ginamit ko, no choice ka nagbabasa ka lang at ako ang nagsulat. Pero seryoso, ang kathaga ang nais kong magbigay larawan ng aking mga ideya. Malaya kasi ang ideya at sabi nga kapag napakawalan mo ang ideya, hindi na sa’iyo yan. Pero dahil gusto kong mabigyan koneksyon na galing sakin ang ideyang iyan, ididikit ko na lang ang aking mga malalayang ideya sa isang pinagsanib na salita at yun ang kathaga.

Wag na maboring, tapos na po. Sana’y may natutuhan ka sa dagli at mabilisang pagbabasa ng aking paliwanag bakit ‘kathagawa’. Sa susunod na pagmamarka ng kathagawa ko para sa masa.